Rondlopende slang van 2 km zorgt voor milieubewust transport

Duurzaamheid en omgevingsvriendelijkheid zijn en blijven sleutelwoorden bij de activiteiten van Smals. Geertjesgolf, het project dat tien jaar lang bouwzand gaat opleveren, is daarvan een sprekend voorbeeld. Het transport van het zand van vindplek naar verwerkingsinstallatie is efficiënt én opzienbarend. In de zand- en grindbranche in Nederland ook nog niet eerder toegepast.

In vroeger tijden heeft de Waal prima bouwzand neergelegd in het gebied waar nu Beuningen en Druten liggen. Op enkele kilometers van de Waaloever diept een combinatie van grondstoffenleveranciers het daar op in een langzaam groeiende binnenplas. Dat gebeurt onder andere met een zandzuiger van Smals. Haar grote zandverwerkingsinstallatie Vierlingsbeek neemt vervolgens een flink deel van het verdere proces voor haar rekening. Dat gebeurt in een nieuwe werkhaven waarvan de aanleg behoorlijk vordert. Omdat alle installaties elektrisch zijn en flink wat vermogen vragen, is er twaalf kilometer aan dikke stroomkabels de grond in gegaan.

Band wordt buis
Vanaf de zandzuiger gaat het zand naar een voorscheidingsinstallatie die zorgt voor het schoonmaken en naar korrelgrootte scheiden van het materiaal. In een tussendepot wacht het op transport naar de bijna twee kilometer verderop gelegen zandverwerkingsinstallatie van Smals. Dit gebeurt in droge vorm. Via een lopende band, maar dan wél eentje die thuishoort in de categorie hoogstandjes. Zodra het zand erop ligt en aan z’n tocht begonnen is, vouwt de band zich dicht en gaat als een gesloten slang verder; zoiets als een superrups op de kinderkermis. Zand krijgt niet de kans van de transportband te vallen of te waaien. Geen verspilling of vervuiling dus. Geen lawaai bovendien. Geen eindeloze stoet vrachtwagens.

Enthousiaste bouwer
‘Elke korrel die er in de tunnel opgaat, komt er aan het eind in de haven uit. De gesloten band heeft geen last van regen, is stiller en beter voor het milieu dan vervoer per vrachtauto. Al helemaal doordat het hele proces elektrisch is. Vier motoren van elk 200 KW zorgen dat de 3600 meter rubberen buis soepel rond blijft draaien.’ Barry Moors van Moors Constructie en Machinebouw uit Bergharen is er enthousiast over. Zijn bedrijf heeft het afgelopen jaar de handen vol gehad aan het project Geertjesgolf. En dat blijft nog wel even zo. Niet alleen de bijna twee kilometer rondlopende slang komt uit zijn bedrijf, maar ook de grindscheidingsinstallatie met ondersteuningsconstructie, met brekers zeven en met transportbanden. En alles inclusief montage ter plekke.

Spanning
 ‘Ons motto is: u vraagt, wij draaien. We hebben een eigen engineerafdeling en maken zo ongeveer alles wat van je staal kunt fabriceren. Gewone en bijzondere transportbanden, silo’s, bunkers, bordessen, trappen, leuningen, looppaden, noem maar op.’ Na deze algemene inleiding vertelt hij trots te zijn op wat het bedrijf klaarspeelt met de twee transportbanden die hij de pipe conveyors noemt. ‘De conveyors gaan met een brug over de dijk. Op dik 4 meter hoogte gaan ze vervolgens richting de voorhaven. Een mooie constructie! En dan is er nog het verhaal van het spanstation. Zo’n kilometerslange band van rubber moeten we op spanning zien te houden. Dan gaat het om 35 meter spanlengte. We mogen niet de hoogte in, dus gaan we een flink stuk horizontaal en hangen een contragewicht van 18 ton in een speciale put. Het gewicht kan acht meter op en neer bewegen. Een indrukwekkende constructie.’