Smals werkt aan verbetering. Verbetering van de eigen plannen, verbetering van de contacten met belanghebbenden, verbetering van de argumentatie, verbetering van het IJsselmeer. Dat doet Smals bij voorkeur met iedereen die daar ideeën over heeft.
Hoe kan Smals bijdragen aan een betere toekomst van het IJsselmeer? Die vraag stelt het bedrijf centraal in de contacten over een mogelijk zand- en natuureiland voor de Friese kust. Of over andere manieren om daar het opdiepen van zand te realiseren. Dat Nederland de komende decennia bouwzand nodig heeft, staat niet ter discussie. Evenmin dat het opdiepen ervan met respect voor de omgeving en duurzaam dient plaats te vinden.
Landelijke studies hebben uitgewezen dat ‘de grote wateren’ in de toekomst de meest aangewezen zandbron vormen. Daar vorm aan geven heeft Smals zich tot taak gesteld. Omdat dit familiebedrijf al 136 jaar bezig is met baggeren en bouwgrondstoffen. En omdat het altijd maatschappelijk- en ondernemingsbelang heeft weten te combineren.
Samenwerken en versterken
Een team specialisten onder leiding van directievoorzitter Resie Reijnders buigt zich over oplossingen en alternatieven. Ze voelen zich uitgedaagd, geïnspireerd en ook wel gesteund door spontane en bewust vergaarde geluiden. Dat heeft ertoe geleid dat ze jarenlang onderzoek en studies bewaren, maar deze ook nog eens kritisch tegen het licht houden. Samen met aangereikte suggesties leidt dit tot nieuwe inzichten. Ook zijn de plannen al opgeknipt in drie activiteiten:
- Bouwzand opdiepen
- Verwerken en voor gebruik geschikt maken
- Natuurontwikkeling.
En boven dit alles zweeft de vraag naar mogelijkheden om het gebied en de beleving beter te maken. Welke initiatieven lenen zich bijvoorbeeld voor samenwerking en wederzijdse versterking?
Minder ingrijpend
Bestuderen, berekenen, bijpunten, afwegen, verduidelijken; het is allemaal nodig en het gebeurt ook. Het ziet ernaar uit dat het naar boven halen van het zand een stevig tandje minder kan. Op de verschillende onderdelen ruwweg 35 tot 40 procent minder. Niet 250 maar 175 hectare afgraven en uitdiepen. Dat is een 35 procent kleiner gebied. Niet tot 60 meter diep maar maximaal 45 meter. Dat is een kwart minder. Niet 30 maar 20 jaar lang. En maar liefst 65 procent minder uren aan activiteit. Niet zeven dag per week de klok rond aan het werk, maar vijf doordeweekse werkdagen van 12 uur. Niet ’s-avonds en ’s-nachts, niet in het weekeinde. En daarmee neemt ook het aantal scheepsbewegingen af.
Het eiland beweegt
Tot nu toe is voor het wassen, zeven en tot de juiste samenstelling mengen van het zand uitgegaan van een eilandlocatie. Een zand- en natuureiland, omdat Smals hecht aan zo goed mogelijk inpassing in de omgeving. En aan positieve prikkels voor natuur en milieu. Maar het gedachte eiland is letterlijk en figuurlijk niet in beton gegoten. Ook op dat vlak is er beweging. Suggesties om de verwerking elders te doen, onderzoeken deskundigen serieus. Waar? Waar zonder last voor mens en milieu? Verspilling door en tijdens transport? Schepen met elektrische of waterstofaandrijving? Vaarbewegingen? Veiligheid? Goede bereikbaarheid en lage vervoerskosten, met name voor de noordelijke provincies? Smals draait aan alle mogelijke knoppen om tot een verantwoorde oplossing te komen. Dat is inclusief minder en kleinere machines en gebouwen. Voor omwonenden, voor Friesland, voor Nederland en – eerlijk is eerlijk – ook voor de eigen onderneming.
Natuurlijk ook de natuur
Smals Natuurlijk, Natuurlijk Smals. Dat is al jaren het devies van de onderneming. In denken en doen spelen natuureffecten en -bijdragen een rol. Meedoen aan nationale programma’s en Green Deals, elektrificeren van machines en materieel, groene stroom, als noodzakelijke brandstof louter biodiesel, slim omgaan met slib, hergebruik van materialen en de werkgebieden natuurvriendelijk inrichten en achterlaten.
Directievoorzitter Resie Reijnders: ‘Dat geldt ook allemaal voor de plannen in het IJsselmeer. Het is een gebied om te koesteren. Ondertussen gebeurt er van alles; windmolens, zonnepanelen, landschapsingrepen, recreatie, kustveiligheid. Mensen ervaren dat als een opeenstapeling van initiatieven en ze missen zorgvuldigheid en samenhang. Smals is voorstander van regie en afstemming. Van landelijke thema’s aanpakken en landelijke belangen daarbij respecteren, zonder voorbij te gaan aan wat lokaal speelt. De natuur een handje helpen kan bijvoorbeeld op veel manieren en op allerlei plekken. Graag dragen we – waar haalbaar – daaraan bij. Het moet mogelijk zijn om het nuttige, nodige en natuurlijke te verenigen’.